NIE DLA CZADU !!!
Tlenek węgla potocznie zwany „czadem” zajmuje w statystykach zatruć trzecie miejsce, po zatruciach lekami i alkoholem.
Każdego roku w wyniku zatrucia tlenkiem węgla, poszkodowanych zostaje ponad 2 tysiące osób, zaś dla kilkudziesięciu z nich kończy się to śmiercią. Kampania społeczna
CZAD USYPIA CZUJNOŚĆ!
Z informacji uzyskanych od Komendanta Miejskiego Państwowej Straży Pożarnej w Przemyślu wynika, że w roku 2013 w samym tylko Przemyślu odnotowano 31 zdarzeń z obecnością tlenku węgla, zakończonych interwencją Straży Pożarnej. W zdarzeniach tych 20 osób zostało poszkodowanych, w tym 1 zmarła. W bieżącym roku (do dnia 4 listopada) miały miejsce 24 tego typu zdarzenia w których 4 osoby zostało poszkodowane, zaś dla jednej kontakt z tlenkiem węgla zakończył się śmiercią.
Bardzo często przyczyną zatruć tlenkiem węgla jest tylko i wyłącznie niewłaściwa eksploatacja budynku czy też mieszkania i znajdujących się w nich urządzeń i instalacji. Wystarczy przestrzegać kilku prostych zasad aby uniknąć tragedii.Poniżej przedstawiamy w krótkiej i przystępnej formie najważniejsze informacje dotyczące tlenku węgla, jego oddziaływania na ludzki organizm, zasad postępowania w przypadku podejrzenia jego obecności oraz sposobów na uniknięcie wynikającego stąd niebezpieczeństwa lub przynajmniej zminimalizowanie jego skutków.
Na końcu niniejszego artykułu znajdziecie Państwo odnośnik do strony pn. "Gra o życie", na której każdy będzie mógł sprawdzić, czy posiadana wiedza na temat tlenku węgla pozwoli uratować tracących przytomność mieszkańców.
TLENEK WĘGLA – CO TO JEST I SKĄD SIĘ BIERZE?
Tlenek węgla (czad) to silnie trujący gaz. Nie posiada barwy, zapachu, więc ani go nie zobaczymy ani nie wyczujemy. Jest nieco lżejszy od powietrza, co powoduje że łatwo się z nim miesza i w nim rozprzestrzenia.
Czad powstaje w wyniku niepełnego spalania paliw: węgla, drewna, oleju, gazu itd., spowodowanego brakiem odpowiedniej ilości tlenu, niezbędnej do zupełnego spalania. Niedostateczna ilość tlenu może wynikać zarówno z braku dopływu świeżego (zewnętrznego) powietrza do urządzenia, w którym następuje spalanie albo z powodu zanieczyszczenia, zużycia lub złej regulacji palnika gazowego, a także przedwczesnego zamknięcia paleniska pieca, czy też niedrożnego i nieszczelnego przewodu kominowego.
Jednym z potencjalnych źródeł powstawania tlenku węgla są gazowe podgrzewacze wody, szczególnie te starszego typu z płomieniem dyżurnym.
Przy niedrożnej wentylacji lub zaburzonym obiegu powietrza na wskutek przytykania kratek wentylacyjnych, montowania zbyt szczelnych drzwi i okien, łazienki a więc niewielkie pomieszczenia w których najczęściej instalowane są gazowe podgrzewacze wody, dosyć szybko stają się dla domowników śmiertelną pułapką.
Potencjalne źródła tlenku węgla w domu
WPŁYW TLENKU WĘGLA NA LUDZKI ORGANIZM
Kampania społeczna
CZAD USYPIA CZUJNOŚĆ!
Przede wszystkim czad działa podstępnie, a to dlatego, że jest niewyczuwalny: jest bezwonny i bezbarwny, nie posiada smaku, nie szczypie w oczy i nie „dusi w gardle”. Ma zdolność do wyjątkowo łatwego łączenia się z hemoglobiną (powinowactwo 300 razy szybsze od tlenu), w wyniku czego powstaje karboksyhemoglobina,(CO-Hb), stanowiąca zagrożenie dla wszystkich organizmów wykorzystujących hemoglobinę do transportu tlenu do tkanek. Efektem jest niedotlenienie tkanek i przy długotrwałym działaniu śmierć przez uduszenie. Głównym narządem atakowanym w ostrych zatruciach tlenkiem węgla jest mózg, który najwięcej „cierpi” w wyniku długotrwałej ekspozycji, niedotlenienia, obrzęku, drobnych wynaczynień, kwasicy metabolicznej.
Jak działa tlenek węgla
Najistotniejszym czynnikiem powodującym niebezpieczeństwo zatrucia czadem jest brak „sygnałów alarmowych” o obecności tlenku węgla. Nie posiada smaku, nie szczypie w oczy i nie "dusi w gardle". Osoby wystawione na jego działanie nie mają świadomości, że właśnie ulegają zatruciu.
Tlenek węgla dostaje się do organizmu człowieka przez układ oddechowy, a następnie wchłaniany jest do krwioobiegu. Ma on zdolność do wyjątkowo łatwego łączenia się z hemoglobiną (210 razy szybciej niż tlen), w wyniku czego powstaje karboksyhemoglobina,(CO-Hb), stanowiąca zagrożenie dla wszystkich organizmów wykorzystujących hemoglobinę do transportu tlenu do tkanek.
Już przy bardzo małych stężeniach tego związku niedotleniony organizm reaguje poważnymi zaburzeniami. W pierwszej kolejności uszkodzone zostają narządy najwrażliwsze na brak tlenu: serce i mózg, który najbardziej "cierpi" w wyniku długotrwałej ekspozycji, niedotlenienia, obrzęku, drobnych wynaczynień, kwasicy metaboliczne. Wystarczy 5 proc. karboksyhemoglobiny we krwi i człowiek przestaje rozróżniać kolory. Przy 10 proc. – zaczyna boleć głowa.
Jakie są objawy zatrucia czadem
wpływ stężenia czadu
na organizm człowieka
Objawy lekkiego zatrucia tlenkiem węgla mogą do złudzenia przypominać symptomy niestrawności lub grypy: osłabienie, lekki ból głowy, mdłości i wymioty. Najczęściej „lekko zaczadzona” osoba nawet nie zdaje sobie sprawy z tego, że w jej krwi krąży tlenek węgla.
Jeżeli powyższe objawy lekkiego zatrucia wystąpią podczas kąpieli (przy niesprawnym podgrzewaczu gazowym i niesprawnej wentylacji) ich źródeł upatruje się najczęściej np. w zbyt długim leżeniu w wannie z gorącą wodą.
Objawy lekkiego zatrucia z reguły mijają po dotlenieniu organizmu i starannym przewietrzeniu pomieszczeń. Jednak nawet w takim przypadku warto zwrócić się do lekarza.
Średnie zatrucie tlenkiem węgla daje już wyraźniejsze objawy. Silny, dokuczliwy ból głowy, senność oraz zaburzenia równowagi i świadomości, to najbardziej charakterystyczne spośród nich. Pojawiają się też przyspieszenie tętna i zaburzenia rytmu serca.
Przy ciężkich zatruciach uszkodzone zostają płuca, mózg i serce, ofiara traci przytomność i zapada w śpiączkę z drgawkami. Dla ostrego zatrucia tlenkiem węgla charakterystyczne jest widoczne gołym okiem ciemnoróżowe zabarwienie skóry. Wówczas jednak na ratunek może być już niestety za późno.
Szczegółowo poszczególne etapy zatrucia tlenkiem węgla przedstawia zamieszczony obok diagram.
Największe niebezpieczeństwo dla zdrowia i życia osoby wystawionej na oddziaływanie tlenku węgla jest odczuwalne przez nią osłabienie, znużenie oraz zaburzenia orientacji i zdolności oceny zagrożenia. Taka sytuacja powoduje, że osoba wystawiona na działanie czadu jest często bierna, nie ucieka z miejsca w którym nagromadzi się czad, w efekcie czego szybko traci przytomność i jeśli nikt nie udzieli jej pomocy - umiera.
Symptomy zatrucia tlenkiem węgla
Jak szybko czad potrafi zabić
Przy ekspozycji na wysokie stężenia tlenku węgla, już po kilku wdechach może nastąpić zgon człowieka, bez objawów ostrzegawczych, wskutek porażenia układu oddechowego oraz ostrej niewydolności układu krążenia. Jednak nawet w sytuacji, gdy uda się ocalić ofiarę czadu od śmierci, często pojawiają się różnorakie powikłania. Najczęściej są to zmiany zwyrodnieniowe w ośrodkowym układzie nerwowym, nerwobóle i niewydolność płuc, natomiast w zatruciach przewlekłych są to bóle i zawroty głowy, znużenie, zmiany w ośrodkowym układzie nerwowym objawiające się pogorszeniem pamięci, zdolności koncentracji i bezsennością.
Kto jest najbardziej narażony na zatrucie czadem
Na działanie tlenku węgla narażona jest każda osoba przebywająca w środowisku nim skażonym. Jednak efekty jego działania, przy takim samym stężeniu, mogą się różnić, w zależności od kilku czynników.
Do grupy "największego ryzyka" - osób na które tlenek węgla oddziaływuje najszybciej i najintensywniej należą:
Cięższym zatruciom ulegają także osoby wykonujące prace związane z dużym wysiłkiem fizycznym, które ze względu na zwiększoną częstotliwość i głębokość oddechów, znacznie szybciej pochłaniają dawki trujące, a nawet śmiertelne.
W jaki sposób udzielać pomocy osobom zatrutym czadem
Najważniejsze przy udzielaniu pomocy osobom zatrutym czadem to nie wpadać w panikę oraz pamiętać, że najprawdopodobniej tlenek węgla wciąż jest obecny w pomieszczeniu i również ratujący jest narażony na jego oddziaływanie. Dlatego też należy zachować szczególną ostrożność.
JAK ZAPOBIEGAĆ ZATRUCIOM TLENKIEM WĘGLA
Aby zminimalizować niebezpieczeństwo zaczadzenia, należy stosować się do kilku najważniejszych zasad i obowiązków:
W trosce o bezpieczeństwo własne oraz pozostałych domowników, warto zamontować w mieszkaniu czujnik czadu ostrzegający o obecności w powietrzu tlenku węgla. Koszt takiego urządzenia jest stosunkowo niewielki (ok. 100 zł), zaś montaż szybki i bezproblemowy.
Na rynku dostępnych jest wiele tego typu urządzeń, jednakże biorąc pod uwagę, że od jego niezawodności i prawidłowego działania może zależeć zdrowie i życie całej rodziny, warto się zastanowić, czy na tej akuratnie inwestycji warto oszczędzać.
czujniki tlenku węgla.
Na tej stronie internetowej można znaleźć kompleksowe informacje dotyczące czujników czadu, zasad ich działania, sposobów prawidłowego montażu itd.
Takim rozwiązaniem jest eliminacja źródeł zagrożenia!
Najbezpieczniejszym obecnie sposobem, zarówno na ogrzewanie mieszkań jak i przygotowywanie ciepłej wody użytkowej jest bez wątpienia Ciepło Systemowe.
Poniżej zamieszczamy materiały akcji "NIE DLA CZADU" przygotowane i udostępnione przez Komendę Główną i jednostki terenowe Państwowej Straży Pożarnej oraz inne instytucje i organizacje z całej Polski.
Materiały video dotyczące tlenku węgla i akcji "NIE DLA CZADU!"
<<< Zwiń materiały video <<<
"Nie dla czadu" - Zbigniew Bródka apeluje o ostrożność
Nie dla czadu!!!
STRAŻAK ostrzega CZAD = Tlenek węgla zabija w ciszy...
Nie dla czadu!!! - reportaż
Czad wróg człowieka
"Pamiętaj, czad to cichy zabójca"
Rozmowa nt. tlenku węgla z gen. brygadierem
Wiesławem Leśniakiewiczem
komendantem Państwowej Straży Pożarnej
Bezwęchny, nie widać go, a zabija na śmierć!
Czad niewidzialny zabójca
<<< Zwiń materiały video <<<
Materiały audio dotyczące tlenku węgla i akcji "NIE DLA CZADU!"
<<< Zwiń materiały audio <<<
|
Wypowiedź gen. brygadiera Wiesława Leśniakiewicza i podsekretarza stanu w MSW Stanisława Rakoczego Radiowa Jedynka – 28.10.2014 |
|
| Wypowiedź gen. brygadiera Wiesława Leśniakiewicza komendanta głównego PSP Radio Tok FM – 28.10.2014 |
|
|
Wypowiedź rzecznika prasowego komendanta głównego PSP st. bryg. Pawła Frątczaka Radiowa Jedynka – 28.10.2014 |
|
|
Wypowiedź gen. brygadiera Wiesława Leśniakiewicza komendanta głównego PSP Polskie Radio Program I - 08.10.2013 - audycja "Rozmowa Dnia" |
|
|
Wypowiedź st. bryg. Krzysztofa Biskupa, z-cy dyrektora CNBOP Polskie Radio Program I - 01.10.2013 - audycja "Cztery Pory Roku" - cz. 1 |
|
|
Wypowiedź st. bryg. Krzysztofa Biskupa, z-cy dyrektora CNBOP Polskie Radio Program I - 01.10.2013 - audycja "Cztery Pory Roku" - cz. 2 |
|
|
Nie dla czadu - audycja edukacyjna cz. 1 Polskie Radio Program I - 18.10.2013 |
|
|
Nie dla czadu - audycja edukacyjna cz. 2 Polskie Radio Program I - 19.10.2013 |
audycje pochodzą ze strony internetowej Państwowej Straży Pożarnej - http://www.straz.gov.pl/
<<< Zwiń materiały audio <<<
Materiały graficzne i inne dotyczące tlenku węgla i akcji "NIE DLA CZADU!"
<<< Zwiń materiały graficzne <<<
|
Ulotka informacyjna Państwowej Straży Pożarnej "NIE DLA CZADU" - (jpg, rozm. 1134 x 1587 px, 690 kB) |
|
Ulotka informacyjna Państwowej Straży Pożarnej "NIE DLA CZADU" - (pdf, 351 kB) |
|
Statystyka zdarzeń i osób poszkodowanych w wyniku działania tlenku węgla - (pdf, 275 kB) |
|
|
| Plakaty akcji społecznej "CZAD USYPIA CZUJNOŚĆ" - (jpg, rozm. 1378 x 1974 px) 1 2 3 | |
|
|
| "CZAD CICHY ZABÓJCA - Nie daj się zabić" | |
|
Prezentacja "Nie dla czadu" przygotowana przez KG PSP w ramach kampanii edukacyjno-prewencyjnej - (pdf, 4,6 MB) |
| Nie dla czadu na facebooku | |
<<< Zwiń materiały graficzne <<<
GRA EDUKACYJNA - "Graj o życie"
Sprawdź czy Twoja wiedza pozwoli uratować ludzi,
którzy padli ofiarą tlenku węgla
i potrzebują Twojej pomocy
